Toedeloe, gasrekening!

Ik ben Jelle en sinds kort woon ik net als mijn collega Jill op de drukke Zeedijk, middenin in het Green Light District! Je hoort het goed, niet Red Light, maar Green Light! Ik ben hier gaan wonen in een van de historische panden die we als onderdeel van dit nieuwe project gaan verduurzamen, met het doel het oudste gedeelte van de stad een duurzame opkikker te geven.

Ik heb bouwkunde gestudeerd en geef nu duurzaamheidsadvies om monumenteigenaren te helpen met verduurzaming. Dit jaar ervaar ik zelf aan den lijve wat dit betekent. Ik BEN van het gas af, of eigenlijk m’n appartement is van het gas af. Over het algemeen wordt gas gezien als minder duurzaam en daarom ging ik op zoek naar alternatieven om een huis te verwarmen. Bij mij zijn de radiatoren verwijderd en hangen er nu infrarood panelen aan het plafond.

De komende maanden neem ik jullie aan de hand van mijn blog mee in mijn avonturen, kom je erachter hoe ik mezelf warm houd deze winter en geef ik je tips hoe ook jij je huis kunt verduurzamen.

De verhuizing zit erop, alle dozen zijn uitgepakt. Terwijl ik dit schrijf zit ik in m’n warme bubbel onder mijn nieuwe infraroofpanelen. Ik woon nu in een lekker huis aan de Zeedijk in Amsterdam. De Zeedijk is een van de drukkere straten, die in menig toeristengids bekend staat als een van de bruisende oude straten gelegen in China Town. Dit is ook goed te merken, het is hier een komen en gaan van de Engelsen, Amerikanen, Indiërs, Chinezen en allerlei andere nationaliteiten die willen weten waar ze de volgende toeristische trekpleister kunnen vinden.

Mijn appartement ligt op de tweede verdieping en strekt zich uit achter twee van de karakteristieke gevels op de Zeedijk, Duynsigt(1725) en De Bode op Emden(1660). Zowel mijn slaapkamer als woonkamer hebben uitzicht op de dagelijkse toeristenstroom die zich vergaapt aan de scheve overhellende gevels. Binnen zijn de sfeervolle houten balken nog altijd aanwezig. Je kan zelfs de oorspronkelijke plaats van de schouw nog herkennen in het balkenpatroon. Er is in de loop der jaren veel aangepast in het pand waarbij vrij recent ook enkele isolatiemaatregelen zijn getroffen. De gevels, vloeren en plafond zijn door m’n verhuurder (NV Zeedijk) al een keer vanaf de binnenzijde geïsoleerd. Verder zijn er achterzetramen toegepast achter de enkelglas schuiframen. Maar, toch vroeg ik mij af of ik hiermee comfortabel van het gas af kan. Ik besloot een test te doen om te ervaren hoe koud het daadwerkelijk wordt als ik niet meer op het oude vertrouwde gas kan terugvallen.

Als test heb ik in de maand voordat Liander daadwerkelijk langskwam om de kraan dicht te draaien vast zelf de verwarming uitgezet. Wel heb ik mijn ketel die dagen nog gebruikt om ’s ochtends even lekker warm te kunnen douchen. Hieronder de grafiek van de temperatuur.

Ja het wordt uiteindelijk wel goed koud in m’n huis, maar eigenlijk niet zo snel als ik had verwacht. Vanuit mijn rol als adviseur kan ik niet zeggen dat mijn huis enorm geïsoleerd is met een 4 á 5 cm isolatiemateriaal rondom het appartement. Ik had dan ook verwacht dat met de flinke temperatuurdip tijdens de eerste dagen van de test, het binnen sneller zou afkoelen. Misschien hielp het dat ik toen flink wat mensen over de vloer heb gehad om alles even lekker op te warmen, te zien aan de piek van 20 graden.

Uiteindelijk blijft het binnen een beetje schommelen tussen de 12 en 15 graden. Al verklaren m’n collega’s me voor gek dat ik deze temperatuur kan verdragen, maar ja ik zit dan ook geregeld in enkel een shirt op kantoor wanneer m’n collega’s klagen over hoe koud het is op kantoor. Het helpt natuurlijk dat we nog helemaal niet zo’n krakende vrieskou hebben gehad, waarbij er ijsbloemen op de ruiten staan en er wolkjes uit je mond komen. Dus was een extra trui aan in huis genoeg om het warm te houden.

Waarom heb ik deze test nou gedaan? Want ook bij een gasloos huis wil je het toch wel warm kunnen hebben. Dit heeft uiteindelijk te maken met het feit dat je met infrarood verwarming werkt met warmtestraling. Dit werkt anders dan traditionele centrale verwarming met radiatoren. Een infraroodpaneel aan het plafond verwarmt hetgeen waar het paneel op is gericht (waaronder ikzelf) en niet de rest van de ruimte. Met dit systeem wil je juist gericht gaan verwarmen en staat het systeem helemaal uit wanneer je niet thuis bent. In tegenstelling tot centrale verwarming die enkel wat wordt teruggedraaid wanneer je de deur uit gaat.

Je kan het zien als een soort schijnwerper op een theaterpodium. Bij centrale verwarming staan alle lampen in de gehele zaal aan en krijgt iedereen een beetje licht(warmte). Tijdens de voorstelling wordt niet de hele zaal verlicht maar staat er alleen een spot (een infraroopaneel) gericht op de hoofdpersoon op het podium. Alleen daar op die plek is op dat moment licht of bij infraroodpanelen in de vorm van warmte. Als ik thuis op de bank zit wil ik het daar warm hebben, daarvoor gebruik ik dan het paneel boven de bank en niet die in de keuken of in m’n slaapkamer. In mijn volgende blog ga ik verder in op hoe zo’n infraroodpaneel daadwerkelijk werkt, hoe ik het systeem regel en wat het daadwerkelijk kost.

Eind december was het dan eindelijk zover, mijn appartement ging daadwerkelijk van het gas af. De netbeheerder kwam langs om de gaskraan dicht te draaien en een slimme meter te plaatsen en de installateur kwam het nieuwe systeem inbouwen. Daarvoor moesten de radiatoren en cv-ketel worden verwijderd om vervolgens de nieuwe infrarood warmtepanelen aan het plafond te hangen en de elektrische doorstromer in te regelen om te kunnen douchen.

Het is duidelijk dat de jongens van de installateur nog hun vraagtekens hebben bij de hele energietransitie. Ik heb me tijden de gesprekken met hen dan ook zeker vermaakt met de nodige discussies of het wel allemaal nodig is om van het gas af te gaan. Wat ze wel aangaven is dat het aantal vragen dat bij hen binnenkomt van mensen die van het gas af willen enorm toeneemt.

Waar in het plan van de infrarood panelen niet helemaal bij stil was gestaan was dat de afstand tussen de balken in een dergelijk oud pand niet helemaal gelijk is en je ze niet even aan een gipsplaatje kan ophangen. Hierdoor was het ophangen van de 6 infraroodpanelen toch een flinke opgave. Ik kijk nu dan ook naar netjes afgewerkte witte warmtepanelen aan het plafond die zijn bevestigd met de goedkoopste bouwmarkt latjes. Binnenkort maar even een likje verf overheen zodat ze wat minder opvallen.

Maar al met al ging het vervangen van het verwarmingssyteem vrij soepel. De radiatoren waren snel losgehaald en stonden binnen no-time op de stoep. Er hoefde geen nieuw leidingwerk worden getrokken en de panelen konden aan het bestaande plafond worden opgehangen. Een ingrijpende verbouwing kan je het daardoor niet noemen. De elektricien heeft 2 middagen nodig gehad om een aantal stroomgroepen bij te plaatsen en vervolgens heeft de installateur twee dagen werk gehad om de panelen te plaatsen.

De klus is geklaard, ik heb verwarming en kan ’s ochtends weer lekker warm douchen. De cv-ketel is vervangen door een veel kleiner apparaat en mijn muren zijn vrij sinds de radiatoren weg zijn. Al kan ook de muur nog wel een likje verf gebruiken, blijkbaar was er achter de radiatoren nog nooit geschilderd. De komende tijd ga ik goed met het systeem spelen en het een en ander uitproberen om de panelen te regelen. Waarbij de grote vraag is of ik m’n huis er een voldoende warm mee kan krijgen en als ik het warm krijg hoeveel energie ik hierdoor maandelijks ga gebruiken. In mijn volgende blog ga ik in op hoe het is om gasloos te verwarmen.