Kan ik mijn monumentale pand verwarmen met een warmtepomp?
Jill en Jelle wonen sinds kort op de Zeedijk, ieder in een ander monumentaal pand. En ze hebben een missie: hun appartementen moeten zo duurzaam mogelijk worden. Ze gaan energie besparen, afval scheiden, en de gasketel vervangen door infraroodverwarming en luchtwarmtepompen. Ben jij benieuwd hoe ze dit doen? In de vorm van blogs houden ze je op de hoogte en delen ze al hun tips! Lees hier de tweede blog van Jill.
Al doende leert men
Hé jij, leuk dat je er weer bent! Dankjewel voor de leuke reacties op mijn eerste blog. Natuurlijk moet ik nog leren hoe je een goede blog opbouwt. Maar al doende leert men. En dat is nu precies wat we hier in het Green Light District project ook doen. We proberen de oude binnenstad stapje voor stapje te verduurzamen. Het einde van het jaar nadert al snel, bijna net zo snel als dat de temperatuur in mijn appartementje daalt! Vandaag gaat in ieder geval het aardgas afgesloten worden. Maar is mijn appartement daadwerkelijk klaar om de gasketel in te wisselen voor een warmtepomp? En wat betekent het om met een warmtepomp te gaan verwarmen?
Is mijn huis klaar voor een warmtepomp?
Momenteel maak ik, net zoals velen anderen, gebruik van hogetemperatuurverwarming (HTV). Dit betekent dat mijn cv-ketel warmte produceert op 60°C – 80°C, die door hogetemperatuurradiatoren wordt verspreid. Een warmtepomp werkt het meest optimaal op een zo laag mogelijk afgiftetemperatuur (25°C – 55°C). Daarom moet ik de overstap maken naar lagetemperatuurverwarming (LTV). Een goed voorbeeld hiervan is vloerverwarming. Helaas was mijn appartement hier te scheef voor. In plaats daarvan worden mijn HT-radiatoren nu vervangen door LT-radiatoren. Maar voor LTV is het noodzakelijk dat het appartement goed geïsoleerd is. Isoleren, met andere woorden besparen, is dus altijd de eerste stap.
In mijn geval is het zolderappartement matig geïsoleerd. Zo zit er 4 cm PUR isolatieplaat (uit 1988) in de dakkap, zijn mijn gevels voorzien van isolerende voorzetwanden en zijn mijn ramen bezet met spouwglas of voorzien van een achterzetraam. Dit is niet optimaal, maar helaas als huurder heb je hier weinig invloed. Tip voor de NV Zeedijk, bij de volgende grote dakonderhoudsbeurt is betere dakisolatie geen overbodige luxe!
Hoe kies ik een geschikte warmtepomp?
De isolatie is misschien niet optimaal en de vloerverwarming is helaas niet doorgaan. Ik hoor jullie al denken, wat een fiasco, nu al. En de warmtepomp zit er niet eens in… Maar geen nood, ik ben op onderzoek uitgegaan! Allereerst heb een soort ‘warmtepomptest’ gedaan, wat er als volgt uit zag:
- Ruim 2 weken de gasketel op 45°C voor verwarming. Resultaat: de grootste ruimte (de keuken) kon in een behapbaar tijdsbestek op 20 °C gebracht worden.
- Ruim 2 weken de gasketel op 35°C voor verwarming. Resultaat: Met moeite tikte mijn thermostaat de 20°C aan na 3 uur verwarmen. (Is het net lekker warm, kun je alweer naar bed toe…)
Vervolgens heb ik mijn appartement nagebootst in een gebouwsimulatieprogramma. Met tot gevolg dat ik de volgende ochtend het gevoel had dat ik in mijn simulatiemodel wakker werd, super fijn… Maar met behulp van dit model kon ik wel bepalen welke afgiftevermogen minstens nodig is in mijn appartement. Deze randvoorwaarden liggen nu bij de installateur!
Kleine tip voor de huurders onder ons:
Als huurder denk je wellicht dat je niet zoveel bij kunt dragen aan je woning qua isolatie. Maar vergeet niet dat je relatief veel warmte verliest via je ramen! Zo hebben gordijnen een flink isolerende werking, waardoor een goed gordijnenbeleid onmisbaar is (zonwering in de zomer en isolerend in de winter). Een onbekender hulpmiddel is een isoleren van de ramen met krimpfolie die je op je raamkozijn spant. Het is zeker niet de mooiste oplossing en de levensduur van dit middel is ook beperkt. Maar voor de duurzame hippies onder ons draagt het toch weer bij aan een lagere gasrekening (voor zolang ik nog een gasaansluiting heb). Met de folie was de oppervlaktetemperatuur van mijn ramen ineens 0,5-1,0 °C hoger!
De warmtepomp gaat er komen!
Afijn, buiten zakt de temperatuur al aardig richting 0°C en het einde van het jaar nadert snel, tijd voor actie! De voorbereiding zijn al in volle gang, zo is de elektriciteitskabel voor de warmtepomp alvast naar mijn installatiekast getrokken. Deze kast wordt binnenkort groter gemaakt voor de warmtepomp met boilervat. Ook heb ik geleerd dat:
Conclusie 1: De huidige radiatoren zijn ongeschikt om op een lage temperatuur van 35 °C voldoende warmte af te geven. Deze zullen dan ook vervangen worden voor zogenaamde lagetemperatuurradiatoren. Die zijn speciaal ontworpen om op een lagere temperatuur meer warmte af te geven!
Conclusie 2: Met een afgiftetemperatuur van 45°C lijkt het appartement redelijk comfortabel. De toekomstige warmtepomp moet idealiter dus op warm water van 45°C op kunnen wekken op de echte koude dagen.
Kortom, inmiddels ben ik redelijk gerustgesteld dat ik ook straks nog mijn appartement op 18°C ga krijgen. Al zal ik moeten accepteren dat mijn appartement straks vrij traag opwarmt. Maar zolang de warmtepomp op de echte koude dagen even kan pieken naar de 45°C ga ik zeker niet bevriezen op 4 hoog. Ben jij ook benieuwd of we het gaan redden om de warmtepomp in januari te installeren?! Ik hoop het je de volgende keer te vertellen. Eén ding staat vast, vandaag (20 december) gaat de gaskraan dicht!